ویژگی های شیمیایی خاک
ویژگی های شیمیایی خاک
پارامترهای شیمیایی خاک
خاک های کشاورزی و زراعی و باغات و همچنین آب آبیاری آن ها چه کمبودهایی دارند؟
و برای جبران این کمبودها چه توصیه کودی برای کشاورزان انجام شود ؟
در هر خاک چه محصولی باید کشت شود؟
برای پاسخ به این سوالات نیازمند آزمایشات آب و خاک و گیاه هستیم.
در این آزمایشات پارامترهای مهمی اندازه گیری می شوند. از جمله ویژگی های شیمیایی خاک:
اسیدیته ، کاتیون های تبادلی ، اشباع بازی ، نیتروژن، فسفر و پتاسیم، مواد آلی ، مقدار عناصر غذایی.
ویژگی های شیمیایی قابل اندازه گیری خاک
به چند مورد به طور مختصر اشاره می کنیم:
اسیدیته خاک : pH معیاری ازاسیدیته یا قلیائیت خاک است که به ترتیب نشان دهنده فعالیت یون هیدروژن (H) و یا یون هیدروکسیل(OH) در محلول های آبی می باشند. هردو یون دارای فعالیت شیمیایی زیادی بوده و فعالیت مذکور وقتی pH محلول یا آب خاک به سمت pH خنثی یا 7 میل کند، به حداقل می رسد.
pH مشخص کننده وضعیت شیمیایی خاک است و ممکن است به عنوان راهنما در تعیین شایستگی خاک برای گونه های مختلف گیاهی و مرتعی مورد استفاده قرار گیرد. pH خاک همچنین شاخصی را از فرآیندهای شیمیایی که در خاک به وقوع می پیوندد ، نشان می دهد و همچنین یک راهنما جهت پیشبینی کمبودهای احتمالی عناصر یا سمیت آنها می باشد.
کاتیون های تبادلی : ظرفیت تبادل کاتیونی برای نگه داری و تبادل کاتیون ها است.
CEC دارای اثر بافری در تغییرات pH ، عناصر غذایی در دسترس، سطوح کلسیم و تغییرات ساختمانی خاک است. به طوری که CEC عامل کنترل کننده اصلی پایداری
ساختمان خاک ، قابلیت دسترسی عناصر برای گیاهان، pH خاک و واکنش خاکها با کودهای شیمیایی و سایر اصلاح کننده ها می باشد.
CEC پایین به معنی داشتن مقاومت اندک در برابر تغییرات صفات شیمیایی خاک است که در اثر کاربری اراضی ایجاد می شوند.
پنج کاتیون تبادلی در خاک ها عبارتند از : کلسیم ، منیزیم ، پتاسیم و سدیم و در خاک های اسیدی قوی آلومینیوم نیز جزو کاتیون های تبادلی فراوان می باشد.
جمع این کاتیونها مقدار تقریبی CEC که ظرفیت تبادل کاتیونی موثر نامیده می شود را تشکیل می دهد. خاک های شنی و اسیدی که به شدت آبشویی شده اند ، مقادیر بسیار کمی کلسیم و منیزیم تبادلی دارند. در نتیجه گیاهان دراین حالت ممکن است محدود شوند.
اشباع بازی : اشباع بازی نشانگر این است که به چه میزان یا درجه ای وضعیت تعذیه ای خاک به حد حاصلخیزی بالقوه نزدیک می شود. درصد اشباع بازی ممکن است متاثر از بار متغیر کانی های رسی در خاک باشد که در این حالت تفسیر نتایج آزمایش می تواند مشکل باشد.
تجهیزات آزمایشگاهی تعیین ویژگی های شیمیایی خاک
برای تعیین ویژگی های شیمیایی و فیزیکی و بیولوژیکی خاک در آزمایشگاه نیازمند تجهیزات آزمایشگاهی هستیم. از جمله pHمتر ، ECمتر و…
برای آشنایی با این تجهیزات آزمایشگاهی کلیک کنید.
