سطوح گوشه دار/ نقش سطوح در زندگی / دور ریز چیست
سطوح گوشه دار/ نقش سطوح در زندگی / دور ریز چیست
سطوح گوشه دار/ نقش سطوح در زندگی / دور ریز چیست
سطوح گوشه دار
قبل از شروع بحث بهتر است چند سوال براى روشن شدن ذهن شما عزیزان مطرح شود :
1ــ منظور از قطعات هندسى گوشه دار چيست؟
2ــ چند نمونه از قطعات هندسى گوشه دار را نام ببريد.
3ــ آيا می توان مساحت تمامى اشكال هندسى گوشه دار را با يك رابطه محاسبه كرد؟
4ــ كار محاسبه سطوح هندسى قطعات گوشه دار، چه كاربردى در صنعت دارد؟
مى توان اين گونه بيان كرد كه هر سطح هندسى كه داراى گوشه يا ُكنج باشد را سطح هندسى
گوشه دار گويند. مانند مربع، مستطيل، لوزى، متوازى الاضلاع، مثلث، ذوزنقه و n ضلعى ها
روابط سطوح هندسى قطعات گوشه دار
علائم اختصارى در روابط سطوح هندسى قطعات گوشه دار:
A :مساحت
l :طول
b :عرض
l :طول متوسط
m n :تعداد اضلاع
α :زاوية مركزى
D :قطر دايرة محيطى
d :قطر دايرة محاطى
محاسبه مساحت سطوح مركب قطعات گوشه دار:
براى محاسبه سطوح مركب قطعات ابتدا سطح آنها را به سطوح هندسى تفكيك كرده و پس از
محاسبه سطح هريك از آن ها، با جمع جبرى مقادير سطوح هندسى، مساحت سطح مركب را به دست مى آوريم.
به سطوحى كه گوشه دار نباشند و سطح خميده داشته باشند، سطوح قوس دار گويند. مانند دايره، بيضى،
تاج دايره، قطاع دايره و سطح عرق چين. سطوح گوشه دار/ نقش سطوح در زندگی / دور ریز چیست
روابط سطوح هندسى قطعات قوس دار:
لازم است قبل از نوشتن روابط سطوح قطعات قوس دار به علايم اختصارى آن اشاره شود.
d :قطر كوچك
D :قطر بزرگ
R :شعاع بزرگ
r :شعاع كوچك
h :ارتفاع
α :زاوية مركزى
براى محاسبه مساحت سطوح مركب، بهتر است به ترتيب زير عمل كنيم: الف) سطح مركب را به
سطوح هندسى متفاوت تقسيم كنيم. ب) مساحت هركدام از سطوح هندسى را بدست آوريم.
ج) از جمع جبرى مقاطع سطوح هندسى، مساحت سطح مركب را به دست آوريم.
تعريف دورريز:
تفاوت مقدار ماده خام از مقدارماده به كار رفته در قطعه توليدى را دورريز مى ناميم. به عبارت ديگر،
ماده خامى كه ديگر براى تهيه قطعه مورد نظر قابل استفاده نمى باشد، دورريز مى گويند.
به عنوان مثال اگر بخواهيم از يك صفحه فلزى به ابعاد × cm cm 100 100 تعدادى دايره به قطر 20cm
درآوريم، تمامى صفحه فلزى مورد استفاده، قرار نمى گيرد بلكه مقدارى ضايعات مشاهده مى شود كه
درواقع اين ضايعات را دور ريز براى تعيين قيمت مواد اوليه يك قطعه توليدى، لازم است ماده اوليه به كاررفته
در آن و همچنين معمولا دورريز ماده را محاسبه كرد. سطوح گوشه دار/ نقش سطوح در زندگی / دور ریز چیست
انواع دورريزها
1ــ دورريز طولى؛ مانند مفتول سيمى، ميل گرد، لوله آب، نبشى و غيره
2ــ دورريز سطحى مانند سطح ورق، پارچه، شيشه و غيره.
3ــ دورريز حجمى مانند، براده قطعات تراشكارى شده ريخت و ريز قطعات ريختگى براى محاسبه دورريز،
مىتوان از رابطه تفاضل مقدار ماده، خام از مقدار ماده بكار رفته در قطعه توليدى استفاده كرد.
1ــ واحد اندازه گيرى حجم در سيستم SI متر مكعب است و عبارت است از حجم مكعبى كه طول،
عرض و ارتفاع آن يك متر باشد.
2ــ اجزاى مترمكعب عبارتند از دسى مترمكعب (ليتر)، سانتى مترمكعب (ميلى ليتر يا سى سى cc ،
ميلى مترمكعب. )
3ــ براى سنجش حجم مايعات از واحدى به نام ليتراستفاده مى شود.
4ــ سطح جانبى احجام منشورى برابر است با محيط قاعده ضرب در ارتفاع آن.
5 ــ سطح كل احجام منشورى برابر است با سطح قاعدة پايين + سطح قاعدة بالا + سطح جانبى
6 ــ سطح جانبى هرم و مخروط برابر است با محيط قاعده × نصف ارتفاع وجه
7ــ سطح كل هرم برابر است با سطح قاعده + سطح جانبى
8 ــ سطح جانبى هرم و مخروط ناقص برابر است با محيط قاعدة متوسط (ميانگين) × ارتفاع وجه
9ــ سطح كل هرم و مخروط ناقص برابر است با سطح قاعدة پايين + سطح جانبى + سطح قاعدة بالايى
10ــ سطح كل استوانه برابراست با مجموع سطح دو قاعده + سطح جانبى
11ــ سطح جانبى استوانه برابر است با محيط قاعده × ارتفاع 12ــ سطح كل كره برابر است با مجموع
سطح چهار دايره محيطى
13ــ حجم احجام مركب از تجزيه حجم مركب به احجام هندسى و جمع جبرى آن ها به دست می آيد
سطوح گوشه دار/ نقش سطوح در زندگی / دور ریز چیست
